Dwa wyjątkowe zabytki bardzo pilnie potrzebują pomocy

Starego carskiego dworca w Aleksandrowie Kujawskim kujawsko-pomorskiemu można pozazdrościć. Wielkich kolejowych dawnego rosyjskiego imperium, a po to właśnie dworzec ten został zbudowany, zachowało się niewiele. Zresztą obiekt ten zasługuje na troskę i uwagę nie tylko ze względu na bogatą historię. Jest po prostu ładny i ciekawy. Co tu dużo gadać, zauroczył nawet praktycznych Niemców, którzy po zajęciu Aleksandrowa w czasie I wojny światowej, ze względu na dworzec właśnie chcieli miejscowość włączyć do Niemiec.
[break]
Budynek ogromnej stacji, w którego cieniu przechadzały się koronowane głowy, został zepchnięty na boczny tor historii. Po 1920 roku stracił sens istnienia, a po roku 1945 stopniowo tracił kolejne elementy swojego bogatego wystroju. Złocenia, jakie zostały odkryte podczas badań konserwatorskich na ścianach dawnej sali restauracyjnej, były więc sporym zaskoczeniem. Teraz trzeba je odtworzyć, co jednocześnie cieszy i przeraża. Ogromny dworzec od kilku lat należy do Aleksandrowa i jest remontowany. Dość mozolnie, miasto ma wielką atrakcję, jego możliwości finansowe są jednak ograniczone.
- W tym roku planujemy zakończyć etap rewitalizacji od sali restauracyjnej do holu głównego - mówi Andrzej Cieśla, burmistrz Aleksandrowa. - Zależy nam też na tym, aby oddać samą salę. Na renowację czekała ona bardzo długo i może się doczeka, bo do zrobienia zostało już tam stosunkowo niewiele, m.in. posadzki, trzeba też odtworzyć złocenia.

Kto wesprze remont dworca?

Niewiele przy tak ogromnym budynku może jednak znaczyć całkiem sporo. Aby przywrócić blask posadzkom, trzeba zainwestować ponad 200 tysięcy złotych. Minister kultury w tym roku dworcowi nie pospieszył z pomocą, a Urząd Marszałkowski wsparł remont sali 70 tysiącami złotych. To stanowczo zbyt mało, samorządowcy muszą więc szukać nowych źródeł dofinansowania, tymczasem pole do popisu jest pod tym względem w Aleksandrowie ograniczone. Na przełomie sierpnia i września w Aleksandrowie odbywa się Festiwal Dwóch Cesarzy, czy tym razem jedną z jego atrakcji będzie odrestaurowana dawna sala restauracyjna?

Zanim pałac runie

Ratowanie dworca mimo kłopotów powoli posuwa się naprzód. Tą odrobiną wiary w przyszłość nie można się tymczasem pocieszyć patrząc na zrujnowany pałac w Nawrze niedaleko Chełmży. Z obiektem tym władze województwa miały związane bardzo ciekawe i ambitne plany, w wyremontowanym pałacu miało powstać muzeum ziemiaństwa. Niedawno, jak już wspominaliśmy, po długiej batalii prawnej spadkobiercy rodziny Sczanieckich, do której pałac należał do II wojny światowej, odzyskali swoją własność. Zgodnie z wcześniejszymi deklaracjami, po odniesieniu moralnego zwycięstwa chcieli przekazać nieruchomość samorządowi wojewódzkiemu. Zdania nie zmienili.
- Rodzina Sczanieckich wkrótce przejmie prawa własności do zespołu pałacowo-parkowego w Nawrze. Jesteśmy w trakcie uzgadniania zasad, na jakich samorząd województwa mógłby przejąć ten zabytek - mówi sekretarz województwa Marek Smoczyk. - Najbliższe spotkanie w tej sprawie odbędzie się po świętach wielkanocnych. Gdy zasady dostępności zostaną określone, rozpoczniemy prace restauratorskie.
Czas ku temu najwyższy, bo pałacowe mury długo już nie wytrzymają. Sczanieckim nasz region bardzo wiele zawdzięcza, od Towarzystwa Naukowego w Toruniu, po m.in. cukrownię w Chełmży, kiedyś największy taki zakład w Europie. Nie możemy zatem dopuścić do tego, by pałacowe mury runęły!