Nie tylko Toruń, Bydgoszcz i Włocławek się starzeją. Również w Wąpielsku, Radziejowie i Golub-Dobrzyniu wzbiera fala emerytów

Raport "Ocena zasobów pomocy społecznej" przedstawił podczas ostatniej przed wakacjami sesji sejmiku dyrektor Regionalnego Ośrodka Polityki Społecznej Adam Szłapka. Choć jego wystąpienie skupiało się głównie na formach pomocy dla osób starszych, na wyobraźnię działają dane statystyczne zawarte w raporcie. Liczby pochodzą z 2021 roku (dane za 2022 są jeszcze niepełne), ale nie ma wątpliwości, że demograficzny walec nie zwolnił.

W badanym okresie województwo było zamieszkiwane przez 2 017 720 osób, co stanowiło 5,32 proc. ogółu mieszkańców Polski. Lokowało to nasz region na 10 miejscu w kraju pod względem liczby ludności. Niestety populacja województwa kujawsko-pomorskiego zmniejszyła się o 0,7 proc. (13 830 osób).

Ludność województwa kujawsko-pomorskiego to w większości (58,3 proc.) mieszkańcy miast, mieszkańcy wsi stanowili 41,7 proc. Zaobserwowano nieznaczny odpływ mieszkańców miast do wsi (o 0,3 proc. - ok. 3,6 tys. osób).

W kwestii przyrostu naturalnego zaskoczeń niestety nie ma. W 2021 roku krzywa przyrostu naturalnego nieuchronnie spadała (z -3,65 w roku 2020, do -5,71 w roku 2021). Ujemne wartości oznaczają przewagę zgonów nad urodzeniami. Współczynnik przyrostu naturalnego w województwie kujawsko-pomorskim w roku 2021, na tle innych województw znajdował się na 7 miejscu i lokował nas poniżej średniej krajowej (-4,95).

Obserwowano również zmniejszanie się współczynnika dzietności z 1,370 w roku 2020 r. do 1,314 w roku 2021. To oznacza, że co oznacza, że na 100 kobiet w wieku rozrodczym (15-49 lat) przypadało 131 urodzonych dzieci. To ponury współczynnik, jeśli weźmiemy pod uwagę, że za korzystny uważa się współczynnika 2,10-2,15, tj. średnio co najmniej 210-215 urodzonych dzieci. Średnia krajowa w 2021 wyniosła 1,330.

Mieszkańcy naszego regionu żyją średnio krócej aniżeli statystyczny Polak. Wskaźnik przeciętnego dalszego trwania życia uplasował nas dopiero na 15 miejscu w przypadku kobiet (78,9 lat) oraz na 11 miejscu w przypadku mężczyzn (71,3). W stosunku do poprzedniego roku oczekiwana długość życia mężczyzn zmniejszyła się o około rok, a u kobiet - o półtora roku).

W roku 2021 w województwie kujawsko-pomorskim na 100 mieszkańców w wieku zdolności do pracy przypadało 38,4 osób starszych (w roku 2020 były to 37,5 osoby, zatem wartość wskaźnika wzrosła). W 2021 r. w regionie największe obciążenie zarejestrowano w miastach na prawach powiatu (Bydgoszczy 45,8/100 osób, Grudziądzu 44,1/100 osób, Toruniu 42,2/100 osób oraz Włocławku 47,8/100 osób). Wśród powiatów ziemskich, najwyższe wartości wskaźnika obciążenia demograficznego odnotowano w powiatach: aleksandrowskim: 40,9/100 osób, inowrocławskim: 39,8/100 osób i radziejowskim: 39,7/100 osób.

W strukturze ludności według ekonomicznych grup wieku w 2021 roku najbardziej liczną grupę stanowiły osoby w wieku produkcyjnym (1 190 152 osoby - 59,0 proc.). Dopiero drugą były osoby w wieku poprodukcyjnym (z liczbą 456 597 osób), co stanowiło 22,6 proc) ogółu ludności województwa. W roku 2021 najmniej liczną grupę stanowiły osoby w wieku przedprodukcyjnym, czyli dzieci i młodzież (370 971 osób tj. 18,4 proc. ogółu mieszkańców regionu).

Jeżeli chodzi o zmiany w strukturze ludności według ekonomicznych grup wieku, w 2021 roku nastąpił spadek odsetka ludności w wieku produkcyjnym (z 59,4 proc. ogółu mieszkańców na 59,0 proc.), spadła również liczba osób w tej grupie wieku (o 15 882 osoby). Nastąpił wzrost odsetka ludności w wieku poprodukcyjnym (z 22,3% ogółu mieszkańców do 22,6%) oraz wzrost liczby osób w tej grupie wieku (o 4 206 osób). Odsetek ludności w wieku przedprodukcyjnym utrzymał się zaś na tym samym poziomie co w roku poprzednim (18,4%), przy jednoczesnym spadku liczby ludności w tej grupie wieku (o 2 154 osoby).

W 2021 region zamieszkiwało 137 596 osób powyżej 75 roku życia, co stanowi ok. 1/3 populacji osób w wieku poprodukcyjnym. Oznacza to, że blisko co 3 osoba w wieku starszym miała więcej niż 75 lat. Najwyższy udział osób po 75 roku życia wśród osób starszych odnotowano w powiatach: mieście Bydgoszczy (33,4 proc.), powiecie radziejowskim (33,4 proc.), włocławskim (31,0 proc.), aleksandrowskim (30,9 proc.) i golubsko-dobrzyńskim (30,9 proc.).

Wśród gmin z najwyższym odsetkiem osób w wieku 75 lat i więcej (wśród osób w wieku poprodukcyjnym) znalazły się gminy: Ciechocinek (powiat aleksandrowski, gmina miejska) 36,8 proc., Radziejów (powiat radziejowski, gmina wiejska), Wąpielsk (powiat rypiński, gmina wiejska).