Zasada obwarzanka, czyli ilu mieszkańców liczy Toruń i dlaczego tak mało

Według przepisu krakowskich przekupek, obwarzanek robi się tak, że bierze się dziurę i oblepia się ją dookoła ciastem. Z obwarzankami urbanistycznymi, czyli pierścieniem gmin dookoła dużych miast, o tyle jest inaczej, że owszem, ludnościowo rosną jak ciasto na świeżych drożdżach, ale pośrodku nie ma dziury, tylko aglomeracyjne centrum, którego ludność wprost proporcjonalnie się kurczy. I tak to wygląda w całym kraju. Według danych GUS z 2020 roku, spadek liczby mieszkańców dotknął 747 z 944 polskich miast. Oczywiście, nie wszędzie tam działa zasada obwarzanka, ale akurat w przypadku Torunia działa podręcznikowo.

Ile więc Toruń liczy mieszkańców: trochę ponad 182 tys. - jak wynika z danych meldunkowych, ponad 198 tys. - jak wskazuje regionalny Urząd Statystyczny, czy to może jeszcze inna wielkość? Żeby to sensownie wyliczyć, trzeba by wpierw rozwiązać inne równanie z niejedną niewiadomą - jaka część spośród ponad 105 tys. mieszkańców powiatu toruńskiego to ludzie, którzy funkcjonalnie pozostali torunianami, bo choć z miasta się wyprowadzili, to w Toruniu pracują, robią zakupy, uczą się i leczą, korzystają z oferty kulturalnej miasta, z jego najróżniejszego typu instytucji i infrastruktury?

Demografia jest nieubłagana. Polskie miasta generalnie wyludniają się i ten proces będzie trwał. Według opracowanej w 2014 roku przez GUS prognozy ludnościowej do roku 2050, spadki będą powszechne, aczkolwiek skala będzie różna. Np. liczba krakowian spadnie nie aż tak wiele: z 759 tys. w 2014 do 710 tys. w 2050, ale już w wypadku Łodzi zjazd będzie dramatyczny: z 705 tys. w 2014 do 484 tys. w 2050. W naszym „fyrtlu” Toruń ma do 2050 stracić 23 proc. swej ludności i dobić do poziomu 157 tys.; Bydgoszcz stracić ma trochę więcej: 27 procent, zmniejszając się do 262 tys.

Czy tak będzie? Czas pokaże. W każdym razie nie ma co czekać do 2050 roku, tylko już teraz warto poważnie się zastanowić, czy obecny model, w którym coraz mniejsza ludność dużych miast finansuje swymi podatkami najrozmaitsze usługi publiczne, z których korzysta coraz więcej podatników innych gmin, jest jeszcze do utrzymania.