Sowieci skazali go na śmierć

Postać biskupa Adolfa Piotra Szelążka upamiętnia tablica odsłonięta w Zamku Bierzgłowskim. Wkrótce może rozpocząć się proces beatyfikacyjny kapłana.

<!** Image 2 align=right alt="Image 145024" sub="Tablicę pamiątkową w Zamku Bierzgłowskim poświęcił bp Marcjan Trofimiak / Fot. Jacek Smarz">Związki biskupa Szelążka z Toruniem i okolicą to kolejny przykład losów Polaków w XX wieku. Jego życie opisuje wydana właśnie książka siostry Beniaminy Karwowskiej oraz historyków z UMK Waldemara Rozynkowskiego i Leszka Zygnera „Ks. Adolf Piotr Szelążek. Kapłan - biskup - wyganiec”.

Adolf Piotr Szelążek urodził się w 1865 roku na Podlasiu. Skończył Seminarium Duchowne w Płocku. W 1918 roku został biskupem. W końcu 1925 roku trafił do diecezji łuckiej na Wołyniu (dziś Ukraina). Jego ingres do katedry w Łucku odbył się 24 lutego 1926 roku. Założył Zgromadzenie Sióstr św. Teresy od Dzieciątka Jezus, czyli zakon terezjanek.

Pod koniec 1944 roku władze sowieckie próbowały wysiedlić go, tak jak innych Polaków z tamtego terenu, w nowe granice Polski. Bp Szelążek nie opuścił diecezji. Odpowiadał, że tylko papież może go odwołać.

<!** reklama>W styczniu 1945 roku został aresztowany przez NKWD. Był więziony w Łucku, Kowlu oraz w Kijowie. Sowieci skazali go na karę śmierci. Dzięki staraniom m.in. Watykanu i dyplomacji amerykańskiej w maju 1946 roku opuścił więzienie. Został zmuszony do wyjazdu z diecezji łuckiej. Trafił do Torunia. Zamieszkał w Zamku Bierzgłowskim. Do diecezji toruńskiej, do której wtedy należał Toruń i okolica, trafiło wielu kapłanów z diecezji łuckiej, m.in. ks. Jan Szych, który został proboszczem toruńskiej parafii św. Jakuba.

Bp Szelążek zachorował pod koniec 1949 roku. Zmarł 9 lutego 1950 roku w Zamku Bierzgłowskim. Został pochowany w krypcie toruńskiego kościoła św. Jakuba. Uroczystościom pogrzebowym przewodniczył prymas Polski kardynał Stefan Wyszyński.

- To była wielka uroczystość patriotyczno-religijna - wspomina torunianka Krystyna Fosińska. - Trwała wiele godzin. Biskupa Szelążka żegnał tłum ludzi.

Rocznicę śmierci biskupa upamiętniła nie tylko wspomniana książka. W kościele św. Jakuba została odprawiona msza święta w jego intencji. Przewodniczył jej obecny biskup łucki Marcjan Trofimiak. Bp. Szelążka przypomniał ordynariusz toruński bp Andrzej Suski. Po mszy ogłosił dekret o powołaniu komisji historycznej, w skład której weszły dwie siostry terezjanki oraz historycy Waldemar Rozynkowski i Leszek Zygner. Tym samym diecezja toruńska rozpoczęła oficjalne starania o beatyfikację bp. Szelążka.

- Jej zadaniem będzie przestudiowanie życia i okoliczności śmierci biskupa w perspektywie procesu beatyfikacyjnego. Niejako rozpoczyna się jego droga ku chwale ołtarzy - wyjaśnił bp Suski.

Droga do beatyfikacji bp. Szelążka jest długa. Praca komisji to tzw. faza przedwstępna. Ostateczna decyzja należy do papieża.

Uroczystości związane z postacią biskupa odbyły się także w Zamku Bierzgłowskim. Była sesja naukowa i koncert. Odsłonięta została również tablica pamiątkowa.